Τι είναι το ινοαδένωμα; Πόσο πιθανό είναι εξελιχθεί σε καρκίνο; facebook twitter

του Γιώργου Μονεμβασίτη, M.D.*, medlabnews.gr

Το ινοαδένωμα (fibroadenoma) πρόκειται για το συχνότερο καλοήθη όγκο του μαστού. Δεν είναι νεοπλασία. Ανευρίσκεται συνηθέστερα σε νεαρές γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας. Μπορεί να είναι ένας όμως όχι σπάνια πολλαπλά ογκίδια, μπορεί να υπάρχουν στον ένα ή και τους δύο μαστούς.
Κατά κανόνα πρόκειται για ογκίδιο σφαιρικό, σχετικά σκληρό, με ομαλή, λεία επιφάνεια, που δε συμφύεται με τους γύρω ιστούς, αλλά μετακινείται εύκολα, χαρακτήρες διαφορετικοί από αυτούς που χαρακτηρίζουν ογκίδια κακοήθους φύσεως.

Ένα ινοαδένωμα αποτελείται από στοιχεία ινώδη, προερχόμενα από ιστό που προορίζεται για την υποστήριξη του μαστικού αδένα και αδενικά, προερχόμενα από υπερπλασία λοβίων αυτού του ίδιου του αδένα.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Αποτελεί σύνηθες εμφανές εύρημα στον απλό μαστογραφικό και υπερηχοτομογραφικό έλεγχο.

Εάν το μέγεθός του και το μέγεθος του μαστού το επιτρέπουν, είναι αντιληπτό και στην αυτοεξέταση του μαστού, όπου αναγνωρίζονται οι ανωτέρω χαρακτήρες. Χαρακτηριστικά η γυναίκα φορέας τέτοιου ογκιδίου μπορεί να αναφέρει, πως ψηλαφά κάποιο ογκίδιο, το οποίο ξεγλιστρά από τα δάκτυλά της και μετακινείται, ενώ διογκώνεται, σκληραίνει και ίσως γίνεται επώδυνο κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως.

Η υπερηχοτομογραφική μελέτη στο μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων θα δώσει απάντηση. Γίνονται εύκολα με αυτήν αναγνωρίσιμοι οι χαρακτήρες των καλόηθων αυτών ογκιδίων. Στον υπέρηχο, το ινοαδένωμα εμφανίζεται σαν υπόηχο μόρφωμα με σαφή και ομαλά όρια, και με περιφερική αιμάτωση. Υπάρχουν όμως και δυσκολοδιάγνωστες περιπτώσεις για τις οποίες τελικά θα χρειαστεί μαγνητική τομογραφία ή βιοψία με λεπτή/χοντρή βελόνη.

Ποιο είναι το μέγεθός του;

Συνήθως είναι από 1 μέχρι 5 εκατοστά. Σπανιότερα ανευρίσκονται γιγαντιαία ινοαδενώματα, που φθάνουν και τα 15 εκατοστά. Η φυσική πορεία ενός ινοαδενώματος μπορεί να το οδηγήσει σε υποστροφή (ελάττωση του μεγέθους) όπως συμβαίνει μετά την εμμηνόπαυση ή αντιθέτως να το οδηγήσει σε αύξηση του μεγέθους όπως παρατηρείται συχνά στην εγκυμοσύνη. Στο ένα τρίτο των περιπτώσεων, πάντως, το μέγεθος παραμένει αμετάβλητο.

Ποια είναι η ενδεικνυόμενη θεραπεία;

Μικρά ινοαδενώματα, που δεν προκαλούν συμπτώματα, δε μεταβάλλονται σε μέγεθος και η βιοψία τους δεν προκαλεί ανησυχία, δε χρειάζονται περαιτέρω θεραπεία, πλην επαναλαμβανόμενων ελέγχων με υπερηχογράφημα.

Οι ενδείξεις για την χειρουργική εκτομή ενός ινοαδενώματος είναι πολύ συγκεκριμένες και έχουν ως εξής:

• Ραγδαία αύξηση του μεγέθους ενός ινοαδενώματος (πάνω από 20% του όγκου) σε σύντομο χρονικό διάστημα (μέχρι 6 μήνες).
• Μέγεθος ινοαδενώματος πάνω από 2 εκατοστά.
• Στοιχεία κυτταρικής ατυπίας σε παρακέντηση δια λεπτής βελόνης (ή άλλης βιοψίας).
• Μεγάλο ινοαδένωμα σε μικρό μαστό που προκαλεί αισθητική παραμόρφωση.

Η αφαίρεση των ινοαδενωμάτων μπορεί να γίνει με τοπική ή γενική αναισθησία. Η γυναίκα δεν χρειάζεται να παραμείνει στο νοσοκομείο περισσότερο από μερικές ώρες, ακόμα και αν χειρουργηθεί με γενική αναισθησία. Η ημερήσια νοσηλεία είναι στην μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων η κατάλληλη πρακτική. Τα τελευταία χρόνια έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία μέθοδοι με ειδικές συσκευές που είτε εξαχνώνουν ( καίνε), είτε απομακρύνουν κομμάτι – κομμάτι, είτε καταψύχουν και νεκρώνουν τα ινοαδενώματα. Επειδή, αυτές οι τεχνικές δεν δημιουργούν τόσο μεγάλες ουλές, όσο η ανοικτή βιοψία, έχουν καλές προοπτικές να τύχουν στο μέλλον ευρύτερης αποδοχής.

Σε κάθε περίπτωση μη αφαίρεσης ενός ογκιδίου που απεικονιστικά μοιάζει ως ινοαδένωμα θα πρέπει πάντα να γίνεται βιοψία που να επιβεβαιώνει ιστολογικά ότι πρόκειται πράγματι για ινοαδένωμα. Εφόσον αυτό επιβεβαιωθεί, τότε και μόνο τότε, μπορεί κανείς απλά να παρακολουθεί το ή τα ινοαδένωμα με υπερηχοτομογράφημα ανά εξάμηνο κοιτώντας για τυχόν αλλαγές στο σχήμα ή το μέγεθος.

Υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσουν καρκίνο;

Η πιθανότητα κακοήθους εξαλλαγής και η δημιουργία καρκίνου του μαστού ενός απλού ινοαδενώματος είναι πάρα πολύ μικρή και δεν διαφέρει από την γενική πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στα φυσιολογικά κύτταρα του αδένα. Πιο συχνά( και πάλι όμως σπάνια) έχει διαπιστωθεί να υπάρχει καρκίνος, συνήθως λοβιακού τύπου, δίπλα σ’ ένα ινοαδένωμα. Από την άλλη μεριά, πολύ σπάνια, ιδίως σε γυναίκες μετά τα 40, δεν αποκλείεται ένας όγκος που είχε διαγνωστεί ως ινοαδένωμα, να αποδειχθεί πως ήταν κακοήθης μετά την αφαίρεση του. 
Μία γυναίκα που έχει εμφανίσει ινοαδένωμα και έχει επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό, όπως επίσης οι γυναίκες που σε ιστολογική εξέταση έχουν και άλλες βλάβες του μαζικού αδένα, φαίνεται πως έχουν έναν πιο αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού.

* Ο Γιώργος Μονεμβασίτης είναι Μαιευτήρας-Γυναικολόγος.

Επ. Καθηγητής Παν/μίου Cornell, H.Π.Α., 

Εξειδικευτής στην Ουρογυναικολογία και Χειρουργική Χαλάρωσης Πυέλου.

Τηλ. 210 8053176 Μαρούσι, τηλ 210 7777787 Δορυλαίου 10-12 Αθήνα

loading...